CÁC LỆNH CƠ BẢN LINUX
Chủ đề - 1 Truy cập vào hệ thống
Có hai chế độ đăng nhập: Đồ họa và văn bản.
Khi đăng nhập phải cung cấp username và password.
Vào chế độ đồ họa (graphic mode):
– Chế độ mặc định của workstation
– Ctrl-Fn-Alt-F7 (Laptop)
– Alt-F7 (Dessktop)
Vào chế độ văn bản (text mode)/dòng lệnh (command line mode):
– Chế độ mặc định của Server
– Ctrl-Fn-Alt-F1 -> Ctrl-Fn-Alt-F6 (Laptop)
– Alt-F1 -> Alt-F6 (Desktop)
– Mở một terminal trong chế độ đồ họa của máy trạm.
Chủ đề - 2 Làm việc dưới chế độ dòng lệnh
1. Trình thông dịch lệnh
Dưới Linux, sau khi đăng nhập (login) vào hệ thống dưới chế độ văn bản (text) hoặc mở một cửa sổ lệnh (terminal) trong chế độ đồ họa (graphics) , bạn được chào đón bằng một Dấu nhắc (prompt) mời đánh lệnh như sau:
$
Dạng thức của Dấu nhắc có thể thay đổi tùy từng hệ thống. Nó có thể bao gồm cả tên của máy tính (hostname), thư mục hiện hành đang làm việc của bạn (current working directory). Bất kể dạng thức của dấu nhắc như thế nào, một điều chắc chắn là bạn đang giao tiếp với một chương trình được gọi là Trình thông dịch lệnh (shell).
Trình thông dịch lệnh được dùng phổ biến trên hệ thống Linux là chương trình bash (Viết tắt của cụm từ Bourne-Again Shell).
2. Kiểm tra có phải sử dụng bash shell không?
Bash là shell mặc định trên hầu hết các hệ điều hành Linux. Nhiệm vụ của một chương trình shell là thực hiện các lệnh do bạn nhập vào, giúp bạn tương tác được với hệ điều hành Linux.
Bạn có thể kiểm tra xem hệ thống bạn đang sử dụng có dùng bash shell không bằng lệnh sau:
$ echo $SHELL
/bin/bash
Nếu kết quả trả về không đúng như trên mà xuất hiện một thông báo lỗi, điều đó cho thấy hệ thống của bạn đang chạy một shell khác.
Bạn có thể thay đổi shell mặc định của hệ thống là bash shell bằng lệnh sau: $chsh -s /bin/bash
Xem danh sách shell đang được cài đặt trong hệ điều hành Linux hiện tại bằng lệnh sau: $cat /etc/shells
/bin/csh
/usr/bin/es
/usr/bin/ksh
/bin/ksh
/usr/bin/rc
/usr/bin/tcsh
/bin/tcsh
/usr/bin/esh
/bin/sh
/usr/bin/screen
/bin/dash
/bin/bash
/bin/rbash
/bin/false
Bạn có thể kết thúc chương trình shell khi đã hoàn thành phiên làm việc bằng lệnh exit hoặc logout, hay nhấn tổ hợp phím Control-D tại dấu nhắc của bash.
3. Phím tắt trong bash
• Ctrl+A: Di chuyển con trỏ về đầu dòng lệnh
• Ctrl+C: Kết thúc lệnh đang thực hiện
• Ctrl+D: Logout ra khỏi shell, tương đương với lệnh logout hoặc exit • Ctrl+E: Di chuyển con trỏ về cuối dòng lệnh
Tác giả: Ngô Bá Hùng - nbhung@cit.ctu.edu.vn 3
Lệnh cơ bản trên Linux – 12-2012
• Ctrl+H: Xóa về phía trước 1 ký tự
• Ctrl+L: Xóa màn hình, tương đương lệnh clear
• Ctrl+R: Tìm lại các lệnh đã đánh
• Ctrl+Z: Tạm dừng chương trình
• Mũi tên trái, phải: Di chuyển con chuột về phía trái hoặc phải của dòng lệnh • Mũi tên xuống hoặc lên: Di chuyển tới lui giữa các lệnh trong quá khứ • Shift+PageUp và Shift+PageUp: Di chuyển lên xuống trong dữ liệu của màn hình • Tab: Bổ sung hoàn chỉnh tên lệnh hay tập tin, thư mục
4. Lệnh dưới Linux
Cú pháp tổng quát:
$tên_lệnh tùy_chọn tham_số # chú thích được bỏ qua
Ví dụ:
$ls -l /etc
5. Nhiều lệnh trên một dòng
Dấu chấm phẩy ; để ngăn cách giữa các lệnh
VÍ dụ:
$ echo line 1;echo line 2; echo line 3
line 1
line 2
line 3
Dấu && để yêu cầu thực hiện lệnh phía sau dấu && nếu lệnh phía trước thực thi thành công và trả về giá trị 0
Ví dụ:
$ echo line 1&&echo line 2&&echo line 3
line 1
line 2
line 3
Dấu || để yêu cầu thực hiện lệnh phía sau dấu && nếu lệnh phía trước thực thi không thahf công và trả về giá trị khác 0.